Εισπρακτική ασυδοσία ΟΑΕΕ στους αμειβόμενους με απόδειξη δαπάνης

3 Ιανουαρίου 2015 Κλείσιμο Από Alexandros

Κατηγορία: Ασφαλιστικά – ΙΚΑ – ΤΕΒΕ – Λοιπά

Του Γιώργου Δαλιάνη

Μετά τη δημοσίευση στο capital.gr, άρθρων μας την 19η Φεβρουαρίου 2014 “”Η νέα απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης. Τίτλος κτήσης από 01-01-2014″” και πρόσφατα την 2η Ιουλίου 2014, “”ΟΑΕΕ: Υποχρεωτική ασφάλιση επαγγελματιών””, εκτός των σχολίων και της κριτικής των αναγνωστών, δεχθήκαμε πλήθος ερωτημάτων και μηνυμάτων, που μας γνωστοποιούσαν μια παράλογη και καταχρηστική αντιμετώπιση ορισμένων περιπτώσεων, από μέρος των υπηρεσιών του ΟΑΕΕ. Όταν κάποιος πολίτης θέλει να κάνει εγγραφή στον ΟΑΕΕ για άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ή να κάνει χρήση απαλλαγής διπλής ασφάλισης ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή στο μητρώο , του ζητείται η προσκόμιση των δηλώσεων φόρου εισοδήματος των τελευταίων πέντε (5) ετών, για να διαπιστωθεί αν έχει εισόδημα από επαγγελματική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ. Μέχρι εδώ και με δεδομένη την έλλειψη σύγχρονης μηχανοργάνωσης και την επακόλουθη γραφειοκρατία, θα λέγαμε ότι είναι μία συνήθης ελεγκτική διαδικασία ενός δημόσιου φορέα ή οποία εφαρμόζεται εδώ και χρόνια.

Διασταυρώνοντας όμως τις παρατηρήσεις και τις πληροφορίες αναγνωστών μας, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα σχετικά με το τι εν τέλει χαρακτηρίζεται επαγγελματική δραστηριότητα. Έτσι, σε περίπτωση που κατά τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστωθεί ότι στον κωδικό 507 των φορολογικών δηλώσεων, ο οποίος αναφέρεται σε Εισόδημα που δεν εντάσσεται σε άλλη περίπτωση του πίνακα 4 (εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα), υπάρχει δηλωθέν εισόδημα που προέκυψε ακόμα κι από μια ευκαιριακή εργασία για την οποία εκδόθηκε απόδειξη δαπάνης, τότε αρχίζει η περιπέτεια προσκόμισης εγγράφων που κάθε υπάλληλος απαιτεί κατά το δοκούν χωρίς να προβλέπονται από καμία διάταξη και κανένα κανονισμό. Τα δικαιολογητικά που προσκομίζονται αξιολογούνται κατά τη κρίση του κάθε υπαλλήλου και φυσικά η κρίση του καθενός ποικίλει.

Οι υπηρεσίες του ΟΑΕΕ σε πολλές περιπτώσεις δεν αποδέχονται τις εξηγήσεις και τα προσκομιζόμενα στοιχεία, εγγράφοντας υποχρεωτικά στα μητρώα πολίτες και πολλές φορές μάλιστα αναδρομικά σε βάθος πενταετίας. Συνέπεια αυτού η δημιουργία υποχρέωσης καταβολής εισφορών ετών και υπέρογκων προσαυξήσεων.

Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά από τα εισοδήματα που καταβάλλονται με απόδειξη δαπάνης: συγγραφικά δικαιώματα, αμοιβές ελεγκτών Ανωνύμων Εταιρειών, αμοιβές ερευνητών δημοσκοπικών εταιρειών, αμοιβές επιτηρητών, αμοιβές μεταφραστών και εισηγητών σε επιμορφωτικά σεμινάρια.

Τα εισοδήματα αυτά μάλιστα μπορεί να έχουν αποκτηθεί από άνεργο, ή εργαζόμενο με πλήρη ασφάλιση στο ΙΚΑ.

Προς πληρέστερη κατανόηση παραθέτουμε το ακόλουθο παράδειγμα.

Οικονομολόγος μισθωτός σε ναυτιλιακή εταιρεία, με πλήρη ασφάλιση στο ΙΚΑ, του ανατίθεται από τρεις διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους η μετάφραση στα Ελληνικά τριών ξενόγλωσσων βιβλίων. Η εργασία αυτή έγινε στην οικία του χωρίς καμία καθοδήγηση, στον ελεύθερο χρόνο του και ενίσχυσε το εισόδημά του κατά 3.000 €.

Η εργασία δεν θεωρείται εξηρτημένη, ενώ παράλληλα απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων, επειδή το ποσό είναι μικρότερο των 5.000 €.

Ο ΟΑΕΕ όμως, κάνοντας χρήση του άρθρου 9 του Π.Δ. 258/2005 και κατά την ανεξέλεγκτη κρίση του κάθε υπαλλήλου μπορεί να τον χαρακτηρίσει ελεύθερο επαγγελματία και να τον εγγράψει στον ΟΑΕΕ. Η συγκεκριμένη διάταξη του προαναφερόμενου άρθρου αναφέρει.

“”Στις περιπτώσεις που από φορολογικές διατάξεις δεν υφίσταται υποχρέωση έναρξης εργασιών στη ΔΟΥ, η ασφαλιστική σχέση αρχίζει από την πραγματική άσκηση του επαγγέλματος. Σε κάθε περίπτωση η έναρξη της ασφαλιστικής σχέσης δεν μπορεί να ανατρέξει σε διάστημα μεγαλύτερο της πενταετίας, από το χρονικό σημείο κατά το ο οποίο ο Οργανισμός έλαβε με οποιοδήποτε τρόπο γνώση της ασφαλιστέας δραστηριότητας.””

Άξιο επισήμανσης το ότι δεν υπάρχει καμία αναφορά στον ιστότοπο του ΟΑΕΕ, ούτε υπάρχει καμία εγκύκλιος ή κανονισμός, που να αποσαφηνίζουν το θέμα και να περιγράφουν επακριβώς τις διαδικασίες ελέγχου και αντιμετώπισής του.

Πιστεύουμε λοιπόν, ότι απαιτείται άμεση αποσαφήνιση του όλου τοπίου, ώστε να πάρει τέλος οποιαδήποτε ταλαιπωρία των συμβαλλόμενων με τον Οργανισμό.

Πάντως, θεωρούμε ότι δεν αποτελεί σύμπτωση ο υπέρμετρος ζήλος από την μεριά του συγκεκριμένου φορέα για την εύρεση χρημάτων και τον περιορισμό των ελλειμμάτων του, με το διαφαινόμενο μέλλον του. Άλλωστε, πηγές του Capital.gr στη ΓΣΕΒΕΕ, αναφέρουν πως το γεγονός ότι η φορο – καταιγίδα του τελευταίου τετραμήνου του έτους συμπίπτει με τη πασιφανή πλέον αδυναμία του ΟΑΕΕ να αυξήσει τις εισπράξεις του από τρέχουσες και παλιότερες ασφαλιστικές εισφορές θα επιδεινώσει την κρίση στον ασφαλιστικό φορέα των μικρομεσαίων καθώς θα τελειώνει το 2014.

Στο σημείο αυτό θέλουμε να κάνουμε ξεκάθαρο, ότι το άρθρο αυτό δεν έχει σκοπό να δυναμιτίσει το ήδη τεταμένο κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην Ελληνική κοινωνία, σχετικά με την διατήρηση ή μη της υποχρεωτικής ασφάλισης των επαγγελματιών σε κάποιον φορέα κοινωνικής ασφάλισης. Άλλωστε, τα επιχειρήματα υπέρ της μίας ή της άλλης θέσης είναι πολλά και η όποια θέση είναι τελικά θέμα ερμηνειών κι ως εκ τούτο διέπεται αναγκαστικά από υποκειμενισμό.

Κόντρα στις τάσεις που διαμορφώνονται στην αγορά, που είναι από τις λίγες περιπτώσεις που μάλλον συμπίπτουν με τις προσταγές τις τρόικας, θεωρούμε ότι η δημόσια ασφάλιση πρέπει σαφώς να αναδιοργανωθεί, αλλά προπάντων να διασφαλισθεί. Το ενδεχόμενο η ασφάλιση να καταστεί αμέσως ή εμμέσως προαιρετική κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες και την οικονομική ασφυξία, θα δημιουργήσει στρατιές ανασφάλιστων. Είναι γεγονός πως πρόσκαιρα θα ανακουφιστούν από την υποχρέωση καταβολής εισφορών, αλλά στο μέλλον δεν θα μπορέσουν να πάρουν έστω μια μικρή σύνταξη και το κυριότερο θα είναι έξω από το σύστημα υγείας έστω με τα όποια προβλήματα του, που αντικειμενικά είναι τεράστια. Δυστυχώς, η οικονομική καταστροφή που έχουν υποστεί οι επαγγελματίες δεν τους επιτρέπει να σκεφτούν εναλλακτικές μορφές ασφάλισης και στη προσπάθειά τους για περιορισμό εξόδων, φοβούμαστε πως δεν θα στραφούν στην ιδιωτική ασφάλιση.

Όλοι, επαγγελματικές οργανώσεις, επιμελητήρια, πολιτικά κόμματα και λοιποί φορείς πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες και από μηδενικής βάσης να σταθούν πάνω από το πρόβλημα και να βρουν λύσεις.

Ο όποιος ΟΑΕΕ πρέπει να αναμορφωθεί εκ βάθρων, με νέο πλαίσιο, νέο κανονισμό, νέους ανθρώπους, αξιοκρατική στελέχωση και διαφανής διαχείριση των εισφορών.

Βασικές προϋποθέσεις θα πρέπει να είναι η ελεύθερη από τον ασφαλισμένο επιλογή της ασφαλιστικής κλάσης, η μείωση των ισχυόντων σήμερα ασφαλιστικών εισφορών έως και 50%, η ρύθμιση των καθυστερούμενων οφειλών σε 100 και πλέον δόσεις. Οι υφιστάμενες ρυθμίσεις απέτυχαν παταγωδώς και θα πρέπει να πάψουμε να ακολουθούμε αδιαμαρτύρητα όλες τις προσταγές των ξενόφερτων νομοθετών. Η Ελληνική οικονομία και η κοινωνία έχει υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη και δεν αρκεί απλή διαχείριση των τρεχόντων προβλημάτων, ακόμα κι επιτυχημένα να γίνεται, αλλά απαιτούνται τολμηρά και προοδευτικά μέτρα. Πάντως, ένα είναι βέβαιο ότι μόνο με το μαστίγιο και τους εισαγγελείς δεν γίνεται εξυγίανση.

Είναι κατανοητό ότι όλα προϋποθέτουν την εύρεση πόρων, αλλά ακόμα κι αν το κενό καλυφθεί από τους μικροεπαγγελματίες αυτό δεν θα είναι μελλοντικά βιώσιμο. Πρέπει οι νόμοι να λαμβάνουν επιτέλους υπόψη τη φοροδοτική και εισφοροδοτική ικανότητα των πολιτών και εν συνεχεία να εφαρμόζονται. Το κράτος που με τις ευλογίες του δημιούργησε στο παρελθόν στρατιές από ασυνεπείς νεόπλουτους, δεν μπορεί να συντηρείται με την αφαίμαξη νοικοκυραίων νεόπτωχων που το ίδιο δημιουργεί στο παρόν. Η πολιτεία πρέπει να σταθεί αρωγός, σε αυτούς νοικοκυραίους, αν όχι με χρήματα γιατί όντως δεν τα έχει, με πρόγραμμα και κατεύθυνση προς αποδοτικές δραστηριότητες, με υποδομές, με ρεαλιστική και σταθερή φορολογική νομοθεσία και με εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και των υπηρεσιών.

Έστω στο παρά πέντε, κάτι που δυστυχώς μπορεί να διατυπωθεί ως ευχή κι ούτε καν ως προτροπή, τα πολιτικά κόμματα ας αφήσουν στην άκρη τα πρόσκαιρα μικροπολιτικά οφέλη και να προχωρήσουν άμεσα και από κοινού στην ανασύσταση των ασφαλιστικών ταμείων, πριν γεμίσει ή κοινωνία μας επαίτες και ανασφάλιστους χωρίς καμία πρόσβαση στην περίθαλψη. Η Αμερικάνικη λογική, κάτι που δεν προβάλλεται έντονα, δημιούργησε γκέτο με εξαθλιωμένους που αδυνατούν να γευτούν τις προόδους της ιατρικής επιστήμης, στην πιο ανεπτυγμένη χώρα της υφηλίου. Κι αν η Αμερικανική κοινωνία, σε μία αχανή χώρα με έντονες ανομοιογένειες, είναι εξοικειωμένη με την έννοια των πολιτών β’ κατηγορίας, εμείς άραγε ένα μικρό ομοιογενές έθνος μπορούμε να εξοικειωθούμε;

Πηγή: www.artion.gr ΠΗΓΗ