Πότε εφαρμόζεται το πόθεν έσχες
Του Σπύρου Δημητρέλη
Ένα νέο και διερυμένο πόθεν έσχς αντιμετωπίζουν πλέον οι φορολογούμενοι. Με τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ο οποίος ισχύει από τα εισοδήματα που απέκτησαν οι φορολογούμενοι το 2014 μια σειρά από δαπάνες που πραγματοποίησαν εμπίπτουν πλέον στην παγίδα του πόθεν έσχες, δηλαδή θα πρέπει να δικαιολογήσουν την προέλευση των χρημάτων που δαπάνησαν. Με άλλα λόγια το ποσό που δαπάνησαν θα πρέπει να προέρχεται από εισόδημα το οποίο έχει δηλωθεί και φορολογηθεί ή έχει απαλλαγεί νόμιμα από τη φορολόγηση.
Έτσι, μετά από αυτήν την άλλαγή στο πόθεν έσχες εμπίπτουν πλέον τα εξής:
-αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων αυτ/νων οχημάτων, πλοίων αναψυχής και άλλων σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται και οι δαπάνες αγοράς ελικόπτερων, ανεμόπτερων και υπερελαφρών πτητικών αθλητικών μηχανών.
-αγορά κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας. Μεγάλης αξίας θεωρούνται τα κινητά πράγματα που η αξία τους υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. όπως πίνακες ζωγραφικής, πολύτιμοι λίθοι, κοσμήματα, έπιπλα, έργα τέχνης κ.λπ. Η δαπάνη αυτή λαμβάνεται υπόψη για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος είτε η αγορά των περιουσιακών στοιχείων γίνεται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό.
-αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικά ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας ή περιορισμένης ευθύνης εταιρίας ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρίας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρίας ή αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς.
Πόθεν έσχες και στο χρηματιστήριο
Με τις λέξεις “χρεογράφων γενικώς” ουσιαστικά επιβάλλεται πλέον πόθεν έσχες και στην αγορά μετοχών από το χρηματιστήριο. Δηλαδή ο φορολογούμενος που απέκτησε το 2014 μετοχές θα πρέπει να δηλώσει τη σχετική δαπάνη στη φορολογική του δήλωση και η δαπάνη αυτή να δικαιολογείται από το εισόδημά του. Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των χρεογράφων συμπεριλαμβάνονται οι ομολογίες, τα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, τα ομόλογα τραπεζών, τα προθεσμιακά συμβόλαια, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, τα συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, οι μετοχές και γενικά προϊόντα που μπορούν να διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια και στις αγορές.
-αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης. Επί της ουσίας επιβάλλεται πλέον πόθεν έσχες και στην αγορά πρώτης κατοικίας. Στην αγορά ακινήτων ως ποσό τεκμαρτής δαπάνης λαμβάνεται το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης, όπως προκύπτει από τα οικεία πωλητήρια συμβόλαια, εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε λαμβάνεται υπόψη αυτό. Στο τίμημα αυτό θα προστεθούν και τα ποσά των φόρων μεταβίβασης, συμβολαιογραφικά έξοδα και άλλα έξοδα και φόροι. Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για επισκευή και συντήρηση κατοικίας δεν υπολογίζονται ως δαπάνη απόκτησης περιουσιακού στοιχείου. Αν όμως πρόκειται για προσθήκες, επεκτάσεις, τότε τίθεται θέμα δαπάνης απόκτησης.
Με εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων καθορίζεται και ο τρόπος εφαρμογής όλων των τεκμηρίων (διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων).