Έτσι θα ρυθμίζονται τα “κόκκινα” δάνεια
Προσωρινές λύσεις, συνολική αναδιάρθρωση της οφειλής και οριστική διευθέτηση με νέα για την ελληνική αγορά δεδομένα προβλέπει το πλαίσιο της Τράπεζας της Ελλάδος για τα «κόκκινα» δάνεια που δημοσιεύθηκε χθες στο ΦΕΚ. Για να ολοκληρωθεί η νέα πραγματικότητα σε ότι αφορά στις σχέσεις τραπεζών-δανειοληπτών και στον τρόπο με τον οποίο θα επιταχυνθεί η ρύθμιση των περίπου 75 δισ. ευρώ που «απειλούν» το σύστημα απομένει η οριστικοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας με νομοθετική ρύθμιση.
Το νέο πλαίσιο ορίζει 22 επιλογές ρύθμισης και θα εφαρμοστεί πιλοτικά από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2015. Οι διαθέσιμες επιλογές για την αναδιάρθρωση ή οριστική διευθέτηση ενός δανείου ξεκινούν από την πληρωμή μόνο τόκων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και φτάνουν έως τον πλειστηριασμό του ακινήτου και τις δικαστικές/νομικές ενέργειες από πλευράς τράπεζας.
Στη νέα αυτή πραγματικότητα, οι τράπεζες καλούνται να λειτουργήσουν σαν… οίκοι αξιολόγησης. Θα πρέπει να παρακολουθούν, να αναλύουν και να κατηγοριοποιούν τα δάνεια έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι η λύση που έχει επιλεγεί είναι η κατάλληλη για να καταστούν εξυπηρετούμενα, ενώ που περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο θα προχωρούν σε διορθωτικές κινήσεις. Οι τράπεζες θα έχουν επίσης τη δυνατότητα εφαρμογής συνδυαστικών λύσεων από το «πακέτο» των ρυθμίσεων για την αναδιάρθρωση επιχειρηματικών οφειλών.
Οι ρυθμίσεις θα χωρίζονται σε βραχυπρόθεσμες, μακροπρόθεσμες και οριστικής διευθέτησης:
Βραχυπρόθεσμες: Όταν οι δυσκολίες αποπληρωμής κρίνονται προσωρινές. Κατά βάση έχουν διάρκεια μικρότερη των πέντε ετών, μετά τη λήξη της οποίας θα υπάρχει η δυνατότητα νέας συμφωνίας.
1. Κατά τη διάρκεια καθορισμένης βραχυπρόθεσμης περιόδου, καταβάλλονται μόνο τόκοι.
2. Μειώνεται το ποσό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων αποπληρωμής (το νέο ποσό δόσης ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το ποσό δόσης το οποίο θα αντιστοιχούσε σε ρύθμιση μόνο τόκων) για καθορισμένη βραχυπρόθεσμη περίοδο.
3. Παρέχεται στο δανειολήπτη περίοδος χάριτος, ήτοι η δυνατότητα προκαθορισμένης περιόδου αναστολής πληρωμών.
4. Παρέχεται, συμβατικά, η δυνατότητα στο δανειολήπτη αναβολής πληρωμής, δηλαδή η χρονική μεταφορά μίας δόσης του δανείου.
5. Τακτοποίηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, συνήθως μέσω συμφωνίας ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων και διατήρηση της απαίτησης για το άληκτο υπόλοιπο.
6. Κεφαλαιοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και αναπροσαρμογή του προγράμματος αποπληρωμής του οφειλόμενου υπολοίπου.
Μακροπρόθεσμες: Ρυθμίσεις με διάρκεια μεγαλύτερη των πέντε ετών. Αναδιάρθρωση της οφειλής με μείωση της δόσης και παράταση της διάρκειας.
1. Μόνιμη μείωση του επιτοκίου ή του συμβατικού επιτοκιακού περιθωρίου
2. Αλλαγή του τύπου επιτοκίου, από κυμαινόμενο σε σταθερό ή αντίστροφα.
3. Παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου (δηλαδή της ημερομηνίας της τελευταίας συμβατικής καταβολής δόσης του δανείου).
4. Διαχωρισμός του δανείου σε δύο τμήματα. Το ένα αφορά το ύψος της οφειλής που ο δανειολήπτης εκτιμάται ότι μπορεί να αποπληρώνει και το δεύτερο τακτοποιείται μεταγενέστερα, με ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων ή άλλου είδους διευθέτηση η οποία συμφωνείται εξαρχής.
5. Μερική διαγραφή χρεών: Αυτή η επιλογή προβλέπει την οριστική διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης της τράπεζας, ώστε να διαμορφωθεί σε ύψος, που εκτιμάται ότι είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί ομαλά.
6. Λαμβάνονται πρόσθετες εξασφαλίσεις από το δανειολήπτη, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης, ευνοϊκότερης για τον δανειολήπτη, ρύθμισης.
7. Λειτουργική αναδιάρθρωση επιχείρησης: Αλλαγή της διοίκησης της επιχείρησης όταν οι πιστώτρια/ες τράπεζες θεωρούν την επιχείρηση βιώσιμη υπό προϋποθέσεις, αλλά η υφιστάμενη διοίκηση δεν συνεργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση. Η συγκεκριμένη επιλογή δύναται να συνδυάζεται με τις υπόλοιπες επιλογές ρύθμισης.
8. Συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο: Εφαρμόζεται σε αναδιαρθρώσεις εταιριών, όπου μέρος του χρέους μετατρέπεται σε μετοχικό κεφάλαιο και η τράπεζα καθίσταται μέτοχος της επιχείρησης, ώστε το υπόλοιπο του χρέους να μπορεί να εξυπηρετηθεί από τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές του.
Οριστική Διευθέτηση: Οποιαδήποτε μεταβολή του είδους συμβατικής σχέσης μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη με στόχο την οριστική τακτοποίηση της οφειλής. Εξετάζεται κάθε φορά σε σχέση με τις προβλέψεις του ελληνικού δικαίου.
1. Εθελοντική Παράδοση Ενυπόθηκου Ακινήτου: Ο δανειολήπτης, ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους αποπληρωμής ενυπόθηκου δανείου, παραχωρεί εθελοντικά (χωρίς να απαιτηθεί η προσφυγή σε δικαστικές ενέργειες εκ μέρους της τράπεζας), την κυριότητα του υπέγγυου ακινήτου στην τράπεζα. Στη σχετική συμφωνία προβλέπεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν υπολοίπου. Δηλαδή αν η αξία του ακινήτου δεν φτάνει ο δανειολήπτης θα συνεχίζει να χρωστάει στην τράπεζα και θα πρέπει να βρεθεί τρόπος διευθέτησης της οφειλής.
2. Μετατροπή σε Χρηματοδοτική Μίσθωση: Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα υπογράφοντας σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία του εξασφαλίζει τη δυνατότητα μίσθωσης και χρήσης για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο (συνήθως πέντε έτη).
3. Πώληση και ενοικίαση: Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου είτε στην τράπεζα είτε σε τρίτο. Η συμφωνία μπορεί να συνοδεύεται με παραχώρηση του δικαιώματος διαμονής στο ακίνητο έναντι μισθώματος (συνήθως για μια ελάχιστη περίοδο τριών ετών). Στη σχετική συμφωνία προβλέπεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν υπολοίπου. Και σε αυτή την περίπτωση ο δανειολήπτης ενδέχεται να βρεθεί ενοικιαστής στο σπίτι του, ενώ παράλληλα μπορεί να συνεχίζει να χρωστάει στην τράπεζα.
4. Μεταβίβαση του δανείου σε άλλο ίδρυμα, πιστωτή ή χρηματοδοτικό σχήμα.
5. Ανταλλαγή με στεγαστικό δάνειο μικρότερης αξίας: Συμφωνία που επιτρέπει σε δανειολήπτη με οικονομικές δυσκολίες που έχει υποθηκευμένη την κύρια κατοικία του ή την επαγγελματική του στέγη να την πωλήσει αγοράζοντας νέα χαμηλότερης
6. Διαχείριση σε εκκαθάριση: Η απαίτηση της τράπεζας αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της πτωχευτικής διαδικασίας.
7. Ρευστοποίηση Εξασφαλίσεων: Η τράπεζα έχοντας καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση, εκκινεί διαδικασίες ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων για την ικανοποίηση της απαίτησής του.
8. Δικαστικές/Νομικές Ενέργειες: Ενέργειες οριστικής διευθέτησης που μπορεί να λαμβάνονται σε περίπτωση απουσίας ή εξάντλησης των εξασφαλίσεων και αφορούν την εκκίνηση δικαστικών ενεργειών έναντι περιουσιακών στοιχείων του δανειολήπτη για την κάλυψη των απαιτήσεων της τράπεζας.
Κατάταξη βαρύτητας ρυθμίσεων
