Άλλο τα χρέη των φυσικών και άλλο των νομικών προσώπων
Του Γιώργου Καισάριου
Έχω πει πολλές φορές ότι χρέη και φόροι που δεν μπορούν να πληρωθούν, δεν θα πληρωθούν. Για όσους δεν το κατάλαβαν, αυτό ισχύει μόνο για τα φυσικά, όχι για τα νομικά πρόσωπα.
Κάνω αυτή τη διαφοροποίηση διότι έχω την αίσθηση ότι έχουμε μπερδέψει τις έννοιες σε αυτή τη χώρα. Με αφορμή το γεγονός ότι πολλές εταιρείες έχουν πρόβλημα επιβίωσης (κυρίως διότι ουδέποτε είχαν επάρκεια ιδίων κεφαλαίων και αποτελεσματικές διοικήσεις), ορισμένοι νομίζουν ότι έτσι απλά μπορεί κανείς να δώσει άφεση αμαρτιών στον ιδιωτικό τομέα, με την ίδια ευκολία που θα έπρεπε να δοθεί (αλλά δεν έχει δοθεί στην Ελλάδα) στα φυσικά πρόσωπα. Κάνουν λάθος.
Όταν ένα φυσικό πρόσωπα (είτε από κακή εκτίμηση, είτε διότι έχασε τη δουλειά του, είτε για κάποιο καταστροφικό λόγο) δεν μπορεί πλέον να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του, πρέπει να υπάρχει ένας τρόπος προκειμένου να απαλλαχτεί από αυτά τα χρέη σε εύλογο χρονικό διάστημα (διαβάστε: Η διαχρονική σεισάχθεια).
Και ο λόγος είναι απλός. Στην σημερινή εποχή δεν υπάρχουν σκλαβοπάζαρα! Τα σκλαβοπάζαρα είναι ένας θεσμός από την αρχαιότητα έως τον μεσαίωνα. Θεωρητικά (στη δύση τουλάχιστον) από την αναγέννηση και έπειτα, δεν γίνεσαι δούλος κάποιου αν έχεις χρέη που δεν μπορεί να αποπληρωθούν. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι, κάτοικοι του νέου κόσμου, το έκαναν αυτό σαφές και έως σήμερα έχουν θεσμούς τέτοιους που δίνουν χάρη μετά από ένα χρονικό διάστημα όταν κάποιο φυσικό πρόσωπο δεν μπορεί αν πληρώσει (είτε στο κράτος είτε στην αγορά).
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι αν όλοι βρεθούν να χρωστούν, θα είναι off line από το σύστημα. Πως μπορεί να αναπτυχθεί η οικονομία αν ένας στους τέσσερις κατοίκους αυτής της χώρας δεν μπορεί να βγει από το σπίτι του διότι κινδυνεύει να συλληφθεί;; Η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί.
Κατά παράξενο τρόπο όμως, ακούστηκε ότι ίσως θα πρέπει να διαγράψουμε χρέη ορισμένων νομικών πρόσωπων, στο όνομα του να μην κλείσουν ορισμένες εταιρείες, διότι είναι εθνικό κεφάλαιο κτλ.
Έχω νέα για όλους αυτούς. Σε καμία περίπτωση να μην μπορεί γίνει διαγραφή χρεών σε νομικά πρόσωπα κάτω από οποιοσδήποτε συνθήκες. Στην περίπτωση δε του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας, τα 600 εκατ. ευρώ που χρωστάνε οι τρεις μεγάλες εταιρείες του κλάδου δεν μπορεί υπό καμία περίπτωση να χειριστούν (έστω εν μέρει) στο όνομα του να συνεχίσουν οι εταιρείες αυτές να υπάρχουν.
Αν κάποιοι θέλουν να τις σώσουν (εννοώντας οι τράπεζες) θα πρέπει (χτες) να είχαν μετατρέψει το μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους των εταιρειών αυτών σε μετοχές (debt to equity swap) και να είχαν μηδενιστεί οι μέτοχοι, με την ελπίδα ότι κάποτε στο μέλλον θα μπορούσαν να ανακτήσουν το κεφάλαιο τους, ή έστω μέρος αυτού.
Και επειδή το αδιέξοδο είναι μπροστά μας, με το συμπάθιο αλλά δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να γίνει πια. Ο Γεωργιανός επιχειρηματίας ήδη έχασε 60 εκατ. ευρώ και δεν προτίθεται ο άνθρωπος να χάσει αλλά. Οι δε τράπεζες δεν έχουν λεφτά για να μπορεί να συνεχιστεί άλλο το ιχθυοκαλλιέργειες ponzi scheme (που διαρκεί μια δεκαετία τώρα), και δεν υπάρχει πλέον αποδέκτη λύση με βάση τους κανόνες της αγοράς, της λογικής και της ηθικής να μπορεί να γίνει το οτιδήποτε.
Πολύ απλά κύριοι, αυτές οι εταιρείες (με εξαίρεση να βρεθεί κάποιος να βάλει λεφτά και οι τράπεζες να αποδεχτούν τη χασούρα τους) θα πρέπει να κλείσουν, να παρθούν οι χασούρες και στη συνέχεια να δούμε αν υπάρχει ενδιαφερόμενος να αγοράσει τα πάγια για scrap, προκειμένου να ξεκινήσει ξανά η προσπάθεια στον κλάδο.
Στο μεταξύ, 2,5 εκατ. Έλληνες πολίτες είναι off line από το σύστημα και δεν μπορούν να προσπαθήσουν ξανά ακόμα και αν μπορούσαν, διότι ορισμένοι νομίζουν ότι με τα λεφτά που θεωρητικά χρωστούν θα βγει η χώρα από την κρίση. Καλή τύχη και καλή νύχτα σε μια χώρα όπου τα απλά μαθηματικά της λογικής δεν έχουν κατανοηθεί ποτέ.