Η μη καταβολή δεδουλευμένων: Τα δικαιώματα των εργαζομένων όταν δεν καταβάλλεται έγκαιρα ο μισθός και η διεκδίκηση δεδουλευμένων

Η μη καταβολή δεδουλευμένων: Τα δικαιώματα των εργαζομένων όταν δεν καταβάλλεται έγκαιρα ο μισθός και η διεκδίκηση δεδουλευμένων

18 Ιουνίου 2021 Κλείσιμο Από Alexandros

Εισαγωγικά στοιχεία

Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Η έναρξη της εργασίας τους τυπικά ξεκινά με την υποβολή της σύμβασης πρόσληψής τους στην οποία περιέχονται οι μηνιαίες αποδοχές τους, ο χρόνος εργασίας τους και φυσικά η ειδικότητά τους. Τα όσα αναγράφονται στην σύμβαση εργασίας είναι δεσμευτικά και για τις δύο πλευρές. Ο εργαζόμενος οφείλει να προσφέρει τις υπηρεσίες του και ο εργοδότης να παρέχει την συμφωνημένη αμοιβή σε συγκεκριμένη ημερομηνία.

Όπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι οι οποίοι δεν πληρώνονται στην ώρα τους, όταν διεκδικούν τους μισθούς τους, η απάντηση των εργοδοτών είναι ότι «αν δεν σας αρέσει μπορείτε να παραιτηθείτε», εξαναγκάζοντας τον εργαζόμενο να παραιτηθεί. Υπό τις συνθήκες αυτές, αρκετοί ήταν αυτοί που αναγκάστηκαν να υποβάλλουν παραίτηση και αποχώρησαν αναζητώντας κάτι καλύτερο, χωρίς φυσικά να λάβουν αποζημίωση.

Πλέον όμως οριοθετείται το χρονικό διάστημα που θα μπορούν οι εργαζόμενοι να προχωρούν σε καταγγελία της σύμβασής τους, όταν διαπιστώνουν καθυστερήσεις στην καταβολή των μισθών. Θεωρείται «μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου πέραν των 2 μηνών από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης». Αυτό σημαίνει πως με καθυστέρηση άνω των δυο μηνών ο εργαζόμενος μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση απόλυσης από τον εργοδότη.

Στην ουσία δηλαδή, όταν μια επιχείρηση καθυστερεί τις πληρωμές των εργαζομένων της, αυτοί, έχουν πλέον τη δυνατότητα να προσφύγουν στα δικαστήρια και να ζητήσουν όχι μόνο τις αμοιβές που καθυστερούν να καταβληθούν αλλά και αποζημίωση απόλυσης, αφού η καθυστέρηση πληρωμών ισοδυναμεί με «βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας», με υπαιτιότητα του εργοδότη.

Δικαιώματα εργαζομένων

Όταν δεν καταβάλλεται έγκαιρα ο μισθός, ο εργαζόμενος έχει τα παρακάτω δικαιώματα:

α) Μπορεί ν΄ ασκήσει αγωγή και να ζητήσει εντόκως τους καθυστερούμενους μισθούς του, καθώς και αποζημίωση για κάθε άλλη ζημία του. Όμως, ενώ η αξίωση για τους δεδουλευμένους μισθούς και τα επιδόματα υπόκειται σε 5ετή παραγραφή, κάθε αγωγή του εργαζομένου για καταβολή ή συμπλήρωση της αποζημίωσης, πρέπει να ασκηθεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 6 μηνών από τότε που κατέστη απαιτητή, δηλαδή από την καταβολή της αποζημίωσης ή την λύση της εργασιακής σχέσης.

β) Έχει το δικαίωμα να κάνει επίσχεση της εργασίας του.

γ) Μπορεί να ζητήσει την κήρυξη του εργοδότη σε πτώχευση αν είναι έμπορος.

δ) Μπορεί να θεωρήσει την καθυστέρηση ως βλαπτική μεταβολή με τα συναφή δικαιώματα, εφόσον η καθυστέρηση γίνεται συστηματικά και οφείλεται σε δόλο του εργοδότη.

ε) Να προχωρήσει σε ποινικές κυρώσεις για τον εργοδότη.

Η διεκδίκηση δεδουλευμένων

Οι κινήσεις πρέπει να κάνουν οι εργαζόμενοι προκειμένου να διεκδικήσουν τα χρήματα που τους οφείλουν οι εργοδότες τους είναι οι ακόλουθες:

α) Υποβολή καταγγελίας στο Σ.ΕΠ.Ε.. Η προσφυγή – καταγγελία μπορεί να γίνει άμεσα. Η συνάντηση, παρουσία του επιθεωρητή εργασίας, με εκπρόσωπο της επιχείρησης για την αναζήτηση ” συμφιλιωτικής” λύσης, γίνεται εντός μηνός και αναβολή μπορεί να δοθεί μόνο μια φορά.

β) Κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων για τη διεκδίκηση τμήματος των οφειλόμενων μισθών. Η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων εκτελείται αμέσως, δεν μπορεί να προσβληθεί με έφεση και εξαναγκάζει τον εργοδότη, αν υπάρχει περιουσία, να καταβάλει ένα μέρος των δεδουλευμένων.

γ) Αποβολή μηνυτήριας αναφοράς στο Σ.ΕΠ.Ε., εφόσον δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση – συμμόρφωση του εργοδότη. Η μη καταβολή της τρέχουσας μισθοδοσίας είναι ποινικό αδίκημα και διώκεται με τη διαδικασία του αυτοφώρου. Ο εργαζόμενος μπορεί να ασκήσει και αγωγή και να ζητήσει εντόκως τους καθυστερούμενους μισθούς καθώς και αποζημίωση για κάθε άλλη ζημία του.

δ) Επίσχεση εργασίας, εφόσον υπάρχει καθυστέρηση στην καταβολή τουλάχιστον 2 μηνών. Ο εργαζόμενος δικαιούται να δηλώσει στον εργοδότη ότι διακόπτει την εργασία του, μέχρις ότου να καταβληθούν οι καθυστερούμενες αποδοχές. Η δήλωση για επίσχεση πρέπει να είναι σαφής και ατομική, καθιστά τον εργοδότη υπερήμερο.

ε) Έκδοση διαταγής πληρωμής για τους καθυστερούμενους μισθούς από περιουσιακά στοιχεία. Πριν από την έκδοση διαταγής πληρωμής για την καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, ο Ν.4488/2017 προβλέπει την αποστολή εξωδίκου. Με τον τρόπο αυτό ο εργοδότης κερδίζει λίγο χρόνο (έως δεκαπέντε ημέρες) για να καταβάλει τα δεδουλευμένα χωρίς να χρειαστεί η έκδοση διαταγής πληρωμής. Η συζήτηση στα δικαστήρια θα πρέπει να γίνεται όχι πέραν των 3 μηνών κι αν αυτή αναβληθεί, θα πρέπει να προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα στις επόμενες 30 ημέρες. Πάντως, οι εργαζόμενοι συνήθως καθυστερούν να προσφύγουν με αποτέλεσμα είτε να μην βρίσκουν χρήματα σε λογαριασμούς της επιχείρησης είτε αυτά να είναι ήδη δεσμευμένα από άλλους πιστωτές με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ικανοποίηση των απαιτήσεών τους.

στ) Αποχώρηση και η διεκδίκηση αποζημίωσης από τον εργοδότη και επιδότησης από τον Ο.Α.Ε.Δ.. Τη δυνατότητα αυτή δίνει ο Ν.4488/2017 στο άρθρο 51 που ισχύει από τις 13/9/2017, σε συνδυασμό με το Ν.4487/2017 ο οποίος στο άρθρο 56 προβλέπει ότι η αξιόλογη καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας. Πλέον, ως εύλογο διάστημα καθυστέρησης των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζόμενου θα θεωρείται το δίμηνο.

Ο άνεργος, ο οποίος έχει ασκήσει το σχετικό δικαίωμα για αποζημίωση σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν.2112/1920 και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη, επιδοτείται με προϋπόθεση την προσκόμιση στον Ο.Α.Ε.Δ. της εξώδικης δήλωσης και το αποδεικτικό της κοινοποίησης στον εργοδότη, μέχρι την τελική εκδίκαση της αγωγής. Στην περίπτωση αυτή, η προθεσμία για την υποβολή αίτησης για επιδότηση ξεκινά από την κοινοποίηση της εξώδικης δήλωσης στον εργοδότη.

Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Βασιλείου Παπαβασιλείου, με τίτλο «Η μη καταβολή δεδουλευμένων κατά την απόλυση» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2020 του περιοδικού Epsilon7. Το πλήρες κείμενο του άρθρου αναφέρεται αναλυτικά, μεταξύ άλλων, στα ζητήματα της Δικαστικής διεκδίκησης δεδουλευμένων, της Επίσχεσης εργασίας και της Ποινικής προστασίας του μισθού.

ΠΗΓΗ: www.e-forologia.gr