Συνταξιοδότηση νέων ασφαλισμένων
Ποιο καθεστώς συνταξιοδότησης ισχύει για τους όσους προασφαλίστηκαν για πρώτη φορά από 1-1-1993 και μετά. Από τη Β.Καράογλου ΑΕ
Από τη Β.Καράογλου ΑΕ
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Επένδυση στις 7 Μαρτίου 2015.
Για όσους προασφαλίστηκαν για πρώτη φορά από 1-1-1993 και μετά, σε οιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα είτε για τον κλάδο σύνταξης, είτε ασθενείας, είτε επαγγελματικού κινδύνου, ισχύει ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης.
«Νέοι» ασφαλισμένοι θεωρούνται και όσοι απογράφηκαν μεν στο ΙΚΑ πριν το 1993, δεν ασφαλίστηκαν όμως για καμία ημέρα εργασίας, έστω και αν επιδοτήθηκαν από τον ΟΑΕΔ. Η συγκεκριμένη κατηγορία δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με το καθεστώς των «παλαιών» ασφαλισμένων. Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, που είχαν υποβάλει στο ΙΚΑ αίτημα για αναγνώριση χρόνου ασφάλισης, λόγω απώλειας ασφαλιστικού βιβλιαρίου (ΥΔΑΑΒ), για χρονική περίοδο πριν το 1993, μετά την απόρριψη του αιτήματος, θεωρούνται «νέοι» ασφαλισμένοι.
Για τους «νέους» ασφαλισμένους ισχύει Ενιαίο Καθεστώς Συνταξιοδότησης για όλες τις επαγγελματικές δραστηριότητες του ιδιωτικού, του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Το ελάχιστο όριο των ημερών ασφάλισης που απαιτείται είναι 4500 ημέρες (15 χρόνια ασφάλισης), με τα ισχύοντα σήμερα.
Σε περίπτωση που μέχρι 31-12-2012 οι ασφαλισμένοι είχαν τις μέρες ασφάλισης και συμπλήρωσαν το 65ο έτος της ηλικίας θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα για πλήρη σύνταξη. Για μειωμένη ισχύει το 60ο έτος.
Αν μέχρι 31-12-2012 δεν είχαν συμπληρώσει τα προαναφερόμενα όρια ηλικίας (65 ή 60), τότε από 1-1-2013 και μετά ισχύουν τα νέα αυξημένα όρια, δηλαδή πλήρη στα 67 και μειωμένη στα 62.
Εναλλακτικά υπάρχει δυνατότητα συνταξιοδότησης με πλήρη σύνταξη στο 62ο έτος με 40 έτη ασφάλισης.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι από 1-1-2013 δεν υπάρχει ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης για τις μητέρες ανηλίκων.
Τι ισχύει για τις μητέρες
Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι: η πραγματοποίηση τουλάχιστον 6000 ημερών ασφάλισης μέχρι 31-12-2012, ταυτόχρονη ανηλικότητα παιδιού και συμπλήρωση του 50ου έτους για μειωμένη και 55ου για πλήρη σύνταξη.
-Ειδικές διατάξεις ίσχυαν μέχρι το 2012 για μητέρες 3 και άνω παιδιών με όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ 50 και 56 ετών.
– Ειδική διάταξη ισχύει για τους γονείς ανάπηρων παιδιών. Μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25 έτη ασφάλισης σε ηλικία 50 ετών.
Τρόπος υπολογισμού σύνταξης από 1-1-2015
Ενιαίες ρυθμίσεις ισχύουν για τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία και στο δημόσιο (η κυβέρνηση εξήγγειλε ότι θα παγώσει τον νέο τρόπο υπολογισμού).
Ο νέος τρόπος υπολογισμού αφορά και τους ασφαλισμένους από 1-1-1993 και μετά.
Το τελικό ποσό της σύνταξης θα καθορίζεται ως εξής:
1. Χρόνος ασφάλισης έως 31-12-2010. Υπολογίζεται με τις παλαιές διατάξεις που εξακολουθούν να ισχύουν για το συγκεκριμένο διάστημα. (καλύτερη 5ετία σε αποδοχές από την τελευταία 10ετία μισθωτής εργασίας)
2. Χρόνος ασφάλισης από 1-1-2011 έως την ημέρα συνταξιοδότησης. Υπολογίζεται με τους νέους συντελεστές του Ν. 3863/2010, με βασική σύνταξη τα 360 ευρώ και αναλογική σύνταξη με τα έτη ασφάλισης και τον μισθό.
Το άθροισμα (α)+(β) θα διαμορφώσει το τελικό ποσό της σύνταξης.
Θεμελίωση δικαιώματος
Χρειάζεται να έχουν συμπληρωθεί τα έτη ασφάλισης αλλά και το αντίστοιχο όριο ηλικίας. Οι περισσότεροι ασφαλισμένοι, που προασφαλίστηκαν μετά το 1993 θα συνταξιοδοτηθούν με τα νέα γενικά όρια ηλικίας.
Πλασματικοί χρόνοι
Προβλέπονται από τους Ν. 3863/2010 και 3865/2010.
Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και γενικά στους ασφαλιστικούς φορείς του ιδιωτικού τομέα, οι «νέοι» ασφαλισμένοι δεν μπορούν να κάνουν χρήση πλασματικών ετών.
Αντίθετα για τους ασφαλισμένους του δημοσίου που προσλήφθηκαν μέχρι 31-12-2010, υπάρχει η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων με εξαγορά που υπολογίζεται στο 6,67% επί των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών. Οι σχετικές αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων στο δημόσιο, με σκοπό τη θεμελίωση δικαιώματος με τις διατάξεις που ίσχυσαν για τα έτη 2011-2012, δεν έχουν προθεσμία υποβολής.
Μειωμένη σύνταξη
Οι «νέοι» ασφαλισμένοι που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 750 ημέρες πραγματικής ασφάλισης (εργασίας ή αυτασφάλισης) κατά την τελευταία 5ετία πριν τη συνταξιοδότηση.
Παραδείγματα συνταξιοδότησης
«Νέα» ασφαλισμένη στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είχε πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες μέχρι 31-12-2012 και ταυτόχρονα ήταν μητέρα ανηλίκου. Σήμερα είναι 50 ετών.Για την εν λόγω μητέρα δεν ισχύει η θεμελίωση δικαιώματος μόνο με 5.500 ημέρες, θα αποχωρήσει είτα στο 62ο με μειωμένη είτε στο 67ο με πλήρη.
«Νέα» ασφαλισμένη στον κλάδο των ΒΑΡΕΩΝ που πραγματοποίησε 19 έτη ασφάλισης, απαιτείται μέχρι 31-12-2012 να είχε τουλάχιστον 3.375 μέρες στον κλάδο των ΒΑΡΕΩΝ και 4.500 σε σύνολο αλλά και το 60ο έτος της ηλικίας της
Σε αυτήν την περίπτωση θα συνταξιοδοτούνταν αμέσως. Εάν συμπλήρωσε το 60ο έτος από 1-1-2013 και μετά, συνταξιοδοτείται στο 62ο έτος.
Κατηγορίες που ευνοούνται
«Νέοι» ασφαλισμένοι στα ΒΑΡΕΑ
Από 1-1-2013 άνδρες και γυναίκες απαιτείται να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 4500 μέρες ασφάλισης από τις οποίες 3375 στον κλάδο των ΒΑΡΕΩΝ.
Ασφαλισμένοι στα «ΥπερΒΑΡΕΑ»
Πρόκειται για εργαζόμενους στις υπόγειες στοές μεταλλείων-λιγνιτωρυχείων. Από 1-1-2013 τα όρια ηλικία για πλήρη σύνταξη είναι 57 ετών και για μειωμένη 52 ετών.