Επίδομα – Δώρο εορτών Χριστουγέννων

Επίδομα – Δώρο εορτών Χριστουγέννων

Καθώς οι εορτές των Χριστουγέννων πλησιάζουν και οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα αναμένουν το δώρο Χριστουγέννων, κρίνεται σκόπιμο να επιχειρήσουμε μια λεπτομερή προσέγγιση όλων των σχετιζόμενων διαδικασιών και θεμάτων με το Επίδομα (όπως αποκαλείται εργατικά) – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να δικαιούνται οι εργαζόμενοι επίδομα εορτών Χριστουγέννων, είναι να συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας με την επιχείρηση στην οποία απασχολούνται.

Επίδομα Χριστουγέννων δικαιούνται οι εργαζόμενοι για το χρονικό διάστημα απασχόλησής τους από 1/5 έως 31/12 εκάστου έτους και υπολογίζεται επί τη βάση του συνόλου των τακτικών αποδοχών τους. Για τον υπολογισμό του ποσού των Επιδομάτων Εορτών λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών (δηλαδή το μηνιαίο μίσθωμα, ημερομίσθιο, ωρομίσθιο κ.λπ.) και όχι η ιδιότητά τους ως υπάλληλοι ή εργατοτεχνίτες.

Συγκεκριμένα το Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων είναι ίσο με ένα μηνιαίο μισθό για όσους αμείβονται με μισθό και με 25 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο.

Τακτικές αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων

Σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΥΑ 19040/1981, το Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά τη 10η Δεκεμβρίου κάθε χρόνου. Σε περιπτώσεις που η εργασιακή σχέση λύεται πριν από την παραπάνω ημερομηνία το Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονται την ημέρα που λύεται η εργασιακή σχέση. Καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο είναι το σύνολο των τακτικών αποδοχών του μισθωτού.

Τακτικές αποδοχές με βάση τις διατάξεις ή με βάση τις δικαστικές αποφάσεις θεωρούνται:

• Τα οδοιπορικά έξοδα, εξαιρουμένων των χρηματικών ποσών που καταβάλλονται στους μισθωτούς υπό τη μορφή εξόδων μετακίνησης.
• Οι προσαυξήσεις οι οποίες χορηγούνται στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά τις Κυριακές και τις υποχρεωτικές αργίες, όπως και η προσαύξηση της νυχτερινής απασχόλησης αυτών.
• Οι αμοιβές για τακτική, υπερεργασιακή και υπερωριακή απασχόληση που καταβάλλονται στους μισθωτούς.
• Οποιαδήποτε παροχή σε χρήμα ή σε είδος η οποία καταβάλλεται τακτικά κάθε μήνα ή κατά επανάληψη περιοδικά κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα.
• Το επίδομα αδείας.
• Το επίδομα ισολογισμού, εφόσον καταβάλλεται τακτικά κάθε χρόνο.

Οι πρόσθετες αποδοχές οι οποίες έχουν την έννοια της τακτικότητας προσαυξάνουν, όπως προαναφέρθηκε, το Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων με τον παρακάτω υπολογισμό:

1. Διαιρούμε το συνολικό ποσό των πρόσθετων αποδοχών που έλαβε ο εργαζόμενος κατά το χρονικό διάστημα από 1/5 έως 31/12 με τον αντίστοιχο αριθμό των ημερών του διαστήματος αυτού για τις οποίες ο εργαζόμενος διατήρησε αξίωση αποδοχών.
2. Το ημερομίσθιο που προκύπτει, προστίθεται στο ημερομίσθιο βάσει του οποίου υπολογίζεται το δώρο. Για μισθωτούς που αμείβονται με μηνιαίο μισθό, ο υπολογισμός γίνεται με την διαίρεση του συνολικού ποσού των πρόσθετων αποδοχών δια του αριθμού 8. Στην συνέχεια το ποσό που προκύπτει προστίθεται στο μηνιαίο μισθό που αποτελεί το δώρο.

Ημερολογιακές ημέρες απασχόλησης βάσει των οποίων υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων

Στις ημερολογιακές ημέρες απασχόλησης με βάση τις οποίες υπολογίζεται το Επίδομα – Δώρο εορτών Χριστουγέννων συμπεριλαμβάνονται:

• οι ημέρες ασθενείας αυτών για τις οποίες δεν πήραν επίδομα ασθενείας από το ΙΚΑ, συμπεριλαμβανομένων και των τριημέρων ασθενείας που δεν επιδοτούνται,
• το χρονικό διάστημα κατά το οποίο απέχουν οι γυναίκες υποχρεωτικά από την εργασία τους πριν και μετά τον τοκετό, καθώς και το επιπλέον διάστημα που χορηγείται ως παράταση της άδειας μητρότητας (τοκετού) στην περίπτωση που ο τοκετός πραγματοποιείται σε χρόνο μεταγενέστερο του πιθανολογούμενου,
• το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εργαζόμενος σπουδαστής έλαβε σπουδαστική άδεια προκειμένου να συμμετάσχει σε εξετάσεις,
• ο χρόνος κατά τον οποίο ο μισθωτός δεν προσφέρει εργασία λόγω επίσχεσης,
• το χρονικό διάστημα δικαιολογημένης απουσίας των μισθωτών από την εργασία τους που συνιστά ανυπαίτιο κώλυμα και τους καθιστά δικαιούχους των αποδοχών του διαστήματος αυτού,
• οι μη εργάσιμες ημέρες λόγω εφαρμογής του συστήματος της εξαήμερης, αλλά και της πενθήμερης εβδομαδιαίας απασχόλησης (Κυριακές, καθώς και η επιπλέον ημέρα ανάπαυσης λόγω εφαρμογής της πενθήμερης απασχόλησης),
• οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας που εμπίπτουν στις εργάσιμες ημέρες των μισθωτών,
• ο χρόνος στράτευσης,
• οι ημέρες της δικαιολογημένης απουσίας των μισθωτών για τις οποίες δικαιούται αποδοχές (άδεια εκλογών, άδεια αναψυχής, άδεια λόγω θανάτου συγγενούς κ.λπ.).

Επίδομα – Δώρο Χριστουγέννων εργαζομένων πλήρους απασχόλησης

Κατά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της υπ’ αριθ.19040/1981 ΚΥΑ, για τον υπολογισμό των αποδοχών του επιδόματος εορτών καθίσταται σαφές ότι ως αποδοχές λαμβάνονται αυτές που προέρχονται από την πραγματική εργασία για τη νόμιμη πλήρη απασχόληση που προσφέρεται κατά μήνα και που για τους με μηνιαίο μισθό εργαζόμενους ο μισθός γίνεται για εργασία κατά μέσο όρο 25 ημερών, ενώ για τους με ημερομίσθιο αμειβόμενους ισούται με τις αποδοχές που λαμβάνει ο εργαζόμενος κατά τις πραγματικές ημέρες εργασίας που αντιστοιχούν στον κάθε μήνα. Δώρο Χριστουγέννων δικαιούνται όσοι εργάζονται από 1/5 έως 30/12 και ανέρχεται σε ένα (1) μισθό και 25 ημερομίσθια αντίστοιχα.

Το επίδομα αυτό καταβάλλεται στο ακέραιο εφόσον η σχέση εργασίας των μισθωτών με τον υπόχρεο εργοδότη έχει διαρκέσει καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1/5 έως 31/12 κάθε χρόνου.

Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό των επιδομάτων εορτών λαμβάνεται υπόψιν ο τρόπος αμοιβής του μισθωτού (μισθός ή ημερομίσθιο) και όχι η ιδιότητά του (υπάλληλος ή εργατοτεχνίτης).

Αντίστοιχα, οι μισθωτοί των οποίων η σχέση εργασίας τους με τον υπόχρεο στην καταβολή του επιδόματος (δώρου) Χριστουγέννων εργοδότη, δεν διήρκεσε καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 1/5 έως 31/12, δικαιούνται ως Επίδομα Χριστουγέννων ποσό ίσο με 2/25 του μηνιαίου μισθού ή 2 ημερομίσθια, για κάθε 19 ημέρες εργασιακής τους απασχόλησης.

Για απασχόληση μικρότερη των 19 ημερών ημερολογιακά αποδιδόμενης, δικαιούνται αναλογία κλάσματος.

Επίδομα – Δώρο Χριστουγέννων εργαζομένων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης

Ο μερικώς ή εκ περιτροπής απασχολούμενος εργαζόμενος θα λάβει ως δώρο Χριστουγέννων, ποσό ανάλογο των ωρών απασχόλησής του έναντι της πλήρους απασχόλησης.

Ο εργαζόμενος με πλήρες ημερήσιο ωράριο αλλά λιγότερες ημέρες εργασίας την εβδομάδα (εκ περιτροπής απασχόληση), θα λάβει ως Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο για κάθε 8 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια και ½ του ημερομισθίου για κάθε 8 μη πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια.

Ο εργαζόμενος με μειωμένο ωράριο εργασίας και με μειωμένες ημέρες εργασίας την εβδομάδα, (μερική απασχόληση) θα λάβει ως Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο για κάθε 8 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια. Το ημερομίσθιο σε αυτή την περίπτωση είναι μειωμένο ανάλογα με τις ώρες εργασίας κάθε ημέρα.

Επίδομα – Δώρο Χριστουγέννων εργαζομένων με πολλαπλή απασχόληση

Σε περίπτωση που μισθωτός απασχολήθηκε σε πέραν της μιας επιχειρήσεις, δικαιούται απ’ όλες αυτές στις οποίες εργάσθηκε, αναλογία επιδόματος Χριστουγέννων αντίστοιχο με το χρονικό διάστημα απασχόλησής του.

Το Δώρο σε αυτές τις περιπτώσεις υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών ή το μέσο ημερομίσθιο των αμοιβών και είναι ανάλογο του χρονικού διαστήματος που απασχολείται σε κάθε εργοδότη.

Χρόνος καταβολής του Επιδόματος – Δώρου Χριστουγέννων

Το επίδομα (δώρο) εορτών Χριστουγέννων καταβάλλεται το αργότερο μέχρι την 21η Δεκεμβρίου.

Ο εργοδότης όμως μπορεί να παρακρατήσει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου το ποσό που αναλογεί στο επίδομα, χωρίς όμως να μπορεί να το καταβάλει αργότερα από την ημερομηνία αυτή (παρ.1 του άρθρου 10 της υπ’ αριθμ.19040/1981 Υπουργικής Απόφασης).

Τα επιδόματα εορτών δεν επιτρέπεται να καταβληθούν σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα. Η ημερομηνία 31/12 αποτελεί δήλη ημέρα (Ολ.ΑΠ 40/2002) είναι δε το απώτερο χρονικό σημείο καταβολής του δώρου Χριστουγέννων.

Ασφαλιστικές εισφορές του Επιδόματος – Δώρου Χριστουγέννων

Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΥΑ 19040/1981, το επίδομα εορτών Χριστουγέννων υπόκειται όπως και οι τακτικές αποδοχές σε όλες τις κρατήσεις και εισφορές που προβλέπονται για τους οικείους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς ή Λογαριασμούς Κοινωνικής Πολιτικής.

Όσον αφορά την απόδοση των εισφορών των επιδομάτων εορτών στον ΕΦΚΑ, τονίζεται ότι η προθεσμία καταβολής των εισφορών επί του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων από όλους τους υπόχρεους λήγει την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου (άρθρο 13 του Ν.2972/2001).

Διευκρινίζεται ότι οι εργοδότες που είναι υπόχρεοι υποβολής ΑΠΔ, με δεδομένη την καταβολή των τρεχουσών εισφορών με τη χρήση «Ταυτότητας Πληρωμής», τη δήλωση που αφορά στο Δώρο Χριστουγέννων 2017 θα πρέπει να την υποβάλουν μαζί με αυτή που θα αφορά τη μισθολογική περίοδο Ιανουαρίου 2018, οι δε αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές είναι απαιτητές τον μήνα Φεβρουάριο 2018.

Πίνακας υπολογισμού δώρου Χριστουγέννων

Όπως προαναφέρθηκε προκειμένου ο εργαζόμενος να λάβει ολόκληρο το Επίδομα – Δώρο Εορτών Χριστουγέννων θα πρέπει να έχει απασχοληθεί πλήρως κατά το χρονικό διάστημα από 1/5 έως 31/12.

Για τον ευκολότερο υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων των εργαζομένων εκείνων που δεν εργάσθηκαν πλήρως κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα, ή είχαν αδικαιολόγητη απουσία ή ασθένεια για την οποία έλαβαν επίδομα από τον ασφαλιστικό οργανισμό τους, παρατίθεται ο κατωτέρω πίνακας, στον οποίο αναγράφονται όλοι οι συντελεστές προσδιορισμού του επιδόματος Χριστουγέννων που αφορούν τόσο τους υπαλλήλους, όσο και τους εργάτες – ημερομισθίους.

Ανακεφαλαιώνοντας, για να προσδιορισθεί το επίδομα Χριστουγέννων που δικαιούνται οι υπάλληλοι και οι ημερομίσθιοι, οι οποίοι απασχολήθηκαν εν μέρει ή εν όλω, κατά το χρονικό διάστημα από 1/5 έως 31/12 ενός έτους, προσμετρούνται καταρχήν οι ημερολογιακές ημέρες απασχόλησής τους στο ως άνω διάστημα και κατόπιν, με τη βοήθεια του ανωτέρω πίνακα, εξευρίσκεται ο οικείος συντελεστής, τόσο για τους υπαλλήλους, όσο και για τους ημερομισθίους – εργάτες.

Στις αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζονται τα Δώρα Εορτών, συμπεριλαμβάνεται και το επίδομα αδείας. Συνεπώς το Δώρο Εορτών πρέπει να είναι προσαυξημένο με την αντίστοιχη αναλογία του Επιδόματος Αδείας. Ο συντελεστής προσαύξησης του Δώρου Εορτών είναι 0,04166 (0,5/12 = 0,04166 όπου 0,5 είναι το επίδομα αδείας που είναι ο μισός μισθός και όπου 12 είναι οι μήνες του έτους στους οποίους επιμερίζεται το επίδομα).

Συνοπτικά, πολλαπλασιάζοντας -όσον αφορά τους υπαλλήλους- τον οικείο συντελεστή για υπαλλήλους επί τον μικτό μηνιαίο μισθό x 1,04166 και -όσον αφορά τους ημερομισθίους- τον οικείο συντελεστή αυτών επί το μικτό ημερομίσθιο x 1,04166, προσδιορίζεται το ποσό του επιδόματος Χριστουγέννων που αυτοί δικαιούνται.

Παραδείγματα

Παράδειγμα 1ο

Βοηθός Λογιστή απασχολούμενος συνεχώς επί μία διετία σε επιχείρηση, αποχωρεί από αυτήν την 20/7/2017.

Πώς προσδιορίζεται το επίδομα Χριστουγέννων 2017 που αυτός δικαιούται, αν ληφθεί ως δεδομένο ότι οι αποδοχές του κατά το στάδιο της αποχώρησής του είναι 1.200,00€ μικτός μισθός και κατά το τρέχον έτος έλαβε επίδομα ισολογισμού ίσο με 730,00 ευρώ; Επιπλέον, είχε ασθένεια 8 ημέρες, από τις οποίες μόνο για τις 5 ημέρες έλαβε επίδομα ΙΚΑ.

Απάντηση

Οι ημερολογιακές ημέρες απασχόλησής του από 1/5/2017 έως 20/7/2017 είναι 81.

Από αυτές τις 81 ημέρες αφαιρούμε μόνο τις ημέρες ασθενείας για τις οποίες ο εργαζόμενος έλαβε επίδομα από το ΙΚΑ, δηλαδή αφαιρούμε 5 ημέρες. Συνεπώς οι ημέρες υπολογισμού του Δώρου είναι 76.

Σύνολο τακτικών αποδοχών για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων:

– Μηνιαίες μεικτές αποδοχές 1.200,00 ευρώ.

– Αναλογία επιδόματος ισολογισμού 730,00 / 8 = 91,25 ευρώ.

Σύνολο τακτικών αποδοχών Δώρου Χριστουγέννων 1.291,25 ευρώ.

Επομένως για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων:

Υπολογίζεται ο συντελεστής ο οποίος αφορά τους υπαλλήλους, με βάση τον οποίο προσδιορίζεται το επίδομα Χριστουγέννων που δικαιούται για αυτές τις 76 ημέρες απασχόλησής του.

Ο συντελεστής αυτός εξευρίσκεται ως εξής:

Στις 19 ημέρες δικαιούται τα 2/25 του μισθού ως επίδομα Χριστουγέννων

Στις 76 ημέρες Χ;

Χ = 2/25 x 76/19 = 0,08 x 4 = 0,32

Κατόπιν, πολλαπλασιάζεται ο μικτός μηνιαίος μισθός επί τον συντελεστή, όπως αυτός προσδιορίστηκε κατά τα ανωτέρω και το ποσό που εξάγεται πολλαπλασιάζεται x 1,04166.

Συνεπώς 1.291,25 x 0,32 x 1,04166 = 430,41€.

Παράδειγμα 2ο

Ημερομίσθιος απασχολήθηκε σε μια επιχείρηση από 1/5/2017 έως 3/11/2017 με μικτό ημερομίσθιο 55,00 ευρώ. Κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα λάμβανε αμοιβές για νόμιμη υπερωρία και νυχτερινή απασχόληση τακτικά κάθε μήνα και συνολικά 250,00 ευρώ για όλο το παραπάνω διάστημα. Πώς προσδιορίζεται το επίδομα Χριστουγέννων 2017 που αυτός δικαιούται;

Απάντηση

Οι ημερολογιακές ημέρες απασχόλησής του από 1/5/2017 έως 3/11/2017 είναι 187.

Ο συντελεστής υπολογισμού του Δώρου που προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα για τις 187 ημέρες είναι 19,69 ή πιο αναλυτικά ο συντελεστής βρίσκεται ως εξής:

Στις 19 ημέρες ο εργάτης δικαιούται 2 ημερομίσθια ως επίδομα Χριστουγέννων στις 187 ημέρες Χ; ημερομίσθια

Χ = 2 x (187/19) = 2 x 9,845 = 19,69

Σύνολο τακτικών αποδοχών για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων:

– Μικτό ημερομίσθιο 55,00 ευρώ.

– Προσαύξηση ημερομισθίου λόγω νυχτερινής απασχό¬λησης και νόμιμης υπερωρίας 250,00 ευρώ / 161 = 1,55 ευρώ (οι 161 ημέρες είναι οι ημέρες για τις οποίες ο εργαζόμενος διατήρησε στο διάστημα από 1/5/2017 έως 3/11/2017 αξίωση αποδοχών, δηλαδή οι ασφαλιστικές του ημέρες).

Σύνολο τελικού ημερομισθίου για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων 56,55 ευρώ (55 + 1,55).

Επομένως για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων:

Πολλαπλασιάζεται το μικτός ημερομίσθιο επί τον συντελεστή, όπως αυτός προσδιορίστηκε κατά τα ανωτέρω και το ποσό που εξάγεται πολλαπλασιάζεται x 1,04166.

Συνεπώς 56,55 x 19,69 x 1,04166 = 1159,86€.

ΠΗΓΗ